Bu yazı, kedinizin böbrek sağlığı hakkında sizi bilgilendirmek, endişelerinize ışık tutmak ve size umut vermek için kaleme alınmıştır. Kedilerde özellikle ileri yaşlarda sık karşılaşılan kronik böbrek hastalığı (KBH) hakkında merak ettiğiniz her şeyi bilimsel ama anlaşılır bir dille açıklamaya çalışacağım. Ayrıca son yıllarda çok konuşulan AIM30 adlı yeni destek ürün hakkındaki güncel bilgileri de sizinle paylaşacağım.

Kedilerde kronik böbrek hastalığı, böbreklerin zamanla görevlerini yeterince yerine getirememesi durumudur. Böbrekler, vücuttaki atık maddeleri süzerek idrarla dışarı atar. Ancak bazı ırklardaki kalıtsal yatkınlıklar ve yaşlanmayla birlikte bu süzme fonksiyonu azalabilir. Bu da kandaki üre, kreatinin gibi zararlı maddelerin artmasına neden olur.

Böbrek hastalıkları genellikle sinsi ilerler. Özellikle kedilerin hastalıklarını gizleme eğiliminde olduklarını da düşünürsek, ilk başta hastalığın erken dönemde fark edilmesi oldukça zordur. Ne yazık ki klinik belirtiler çoğu zaman böbreklerin %60'tan fazlası zarar gördüğünde ortaya çıkar. Bu yüzden British shorthair, Siyam ve Persian gibi ırkların ve 7 yaşın üstündeki her kedinin senede bir kez check up kapsamında kontrol edilmesini önemle tavsiye ederim.

Daha fazla su içme ve idrar yapma

Kilo kaybı

İştahsızlık

Kusma veya mide bulantısı

Halsizlik

Ağız kokusu

Tüylerde matlaşma

Bu belirtiler tabii ki başka hastalıklarda da görülebilir. Ancak özellikle hastalığa yatkın ırklarda ve yaşlı kedilerde bu belirtiler varsa mutlaka veteriner hekiminize başvurmalı ve böbrek değerlerini kontrol ettirmelisiniz.

Veteriner hekiminiz bazı kan ve idrar testleriyle tanıyı netleştirebilir:

Kreatinin ve BUN (kan üre nitrojeni): Böbrek fonksiyonunu gösterir.

SDMA: Daha erken evrelerde bile böbrek hastalığını gösterebilen yeni bir test.

İdrar yoğunluğu (USG): Böbreğin idrarı yoğunlaştırma yeteneğini gösterir.

UPC oranı: İdrarda protein kaçağını ölçer.

Kan basıncı yani tansiyon ve elektrolitlerin ölçümleri, ultrason ile yapılan muayeneler de tanıya yardımcı olacaktır.

Uluslararası Renal İlgi Derneği (IRIS), kedi, köpeklerde böbrek hastalıklarının bilimsel olarak araştırılması ve anlaşılması için kurulmuştur ve böbrek hastalığını 4 evreye ayırır:

Evre 1: Henüz belirti vermeyen ancak hafif bozulmalar olan dönem.

Evre 2: Kreatinin 1.6–2.8 mg/dl. Hafif belirtiler olabilir.

Evre 3: Kreatinin 2.9–5.0 mg/dl. Genellikle belirgin şikayetler başlar.

Evre 4: Kreatinin >5.0 mg/dl. İleri evre, yaşam kalitesi ciddi şekilde etkilenir.

Erken teşhis, bu evreler arasında geçişi yavaşlatmak için çok önemlidir.

Öncelikle yalnız ve umutsuz olmadığınızı bilmenizi isterim. Bu durumla karşılaşan sizin gibi birçok kedi sahibi var ve doğru yaklaşımla kediniz uzun ve kaliteli bir yaşam sürdürebilir.

Böbrek yükünü azaltmak

Atık maddelerin vücutta birikmesini önlemek

Kedinizin iştahını ve enerjisini artırmak

Hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak

Kedinizin evresine göre veteriner hekiminiz aşağıdaki yaklaşımları önerebilir:

Özel mamalar (düşük protein & fosfor)

Sıvı desteği

İştah açıcı ve mide koruyucu ilaçlar

Fosfor bağlayıcılar

Tansiyon düzenleyiciler

Gerekirse anemi tedavisi 

Ama belki de en heyecan verici gelişme, aşağıda detaylıca anlatacağım AIM30 adlı yeni destek ürün. 

Son yıllarda Japonya'da geliştirilen ve Türkiye’de de kullanılmaya başlanan AIM30, kedilerde böbrek sağlığına destek olan yenilikçi bir üründür.

AIM proteini, böbrekte biriken hasarlı hücrelerin temizlenmesini sağlar. KBH'de bu sistem bozulur. AIM30, işte bu süreci destekler.

Günde 1 saşe, yaş mamaya karıştırılarak verilir. En iyi sonuç için akşam öğününde önerilir.

Kreatinin ve üre değerlerinde düşüş

İştah artışı

Enerji ve tüy kalitesinde iyileşme

Bağışıklık hücrelerinde denge gözlenmiştir.

Kedi sahiplerinin geri bildirimleri, AIM30’un yaşam kalitesini anlamlı biçimde artırdığını göstermektedir.

Kronik böbrek hastalığı kediniz için bir son değil, yeni bir yaşam düzenidir. Uygun mamalar, veteriner hekim desteği, doğru takviyeler ve sizin ilgi ve sevginizle kedinizin ömrü uzayabilir, daha konforlu hale gelebilir.

Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır. Düzenli kontrol ve bilinçli bakım ile kedinizin yanında daha uzun yıllar sevgiyle olmaya devam edebilirsiniz.

International Renal Interest Society (IRIS) Guidelines, 2023

Miyazaki T. et al., Nature Medicine, 2016

Özçetin T., AIM30 Olgu Serisi, 2025

Polzin D.J., Chronic Kidney Disease in Small Animals, Vet Clinics, 2013